[Thị trường] Kim ngạch xuất khẩu rau quả năm 2023 ghi dấu ấn kỷ lục khi đạt gần 5,6 tỷ USD

Kim ngạch xuất khẩu rau quả năm 2023 đã ghi dấu ấn kỷ lục khi đạt gần 5,6 tỷ USD, tăng 65,6% so với năm 2022.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam trong tháng 12 đã đạt trên 379 triệu USD, tăng 1,8% so với tháng trước và tăng 23,8% so với cùng kỳ năm 2022. Kim ngạch xuất khẩu rau quả cả năm 2023 đạt trên 5,573 tỷ USD, tăng 65,6% so với năm trước.

Top 10 thị trường xuất khẩu rau quả của Việt Nam bao gồm Trung Quốc, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Hà Lan, Đài Loan (Trung Quốc), Australia, Các Tiểu vương quốc A-rập thống nhất và Nga.

Trong số này, Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu rau quả lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 3.4 tỷ USD trong 11 tháng qua.

Năm chứng kiến sự”đổi ngôi”trong ngành rau quả khi sầu riêng đã vượt qua thanh long để trở thành mặt hàng có doanh số xuất khẩu cao nhất.

Ông Đặng Phúc Nguyên – Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam – cho biết kim ngạch xuất khẩu rau quả năm 2023 tăng là nhờ vào việc Việt Nam đã ký kết được nhiều Nghị định thư xuất khẩu vào các thị trường mới và cải thiện được mối quan hệ thương mại với Trung Quốc.

Đồng thời sự tăng trưởng đáng kể trong xuất khẩu sầu riêng cũng góp phần vào thành tích này do loại quả này có giá trị cao và được Trung Quốc yêu chuộng.

Hiện tại, đàm phán về việc xuất khẩu quả ớt và dừa tươi của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc đang được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đẩy mạnh.

Cùng với đó, việc xuất khẩu sầu riêng đông lạnh của Việt Nam vào Thị trường Trung Quốc cũng có khả năng được phê duyệt, dẫn đến dự báo tăng kim ngạch xuất khẩu rau quả năm 2024 một cách đáng kể.

“Từ năm 2021 trở về trước, xuất khẩu sầu riêng chỉ khoảng hơn 200 triệu USD/năm. Từ tháng 7/2022, sầu riêng được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường này, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng đã tăng tốc. Năm 2022, xuất khẩu sầu riêng đạt 420 triệu USD. Dự kiến, xuất khẩu sầu riêng năm 2023 đạt 2,3 tỷ USD, tăng gấp 5 lần so với năm 2022 và tăng gấp 10 lần so với năm 2021. Rõ ràng, nhờ Nghị định thư mà xuất khẩu sầu riêng đạt kết quả rực rỡ như vậy”, ông Đặng Phúc Nguyên cho hay.

Theo các chuyên gia, nhu cầu tiêu thụ sầu riêng tại thị trường Trung Quốc với dân số 1,4 tỷ người là rất lớn.

Tình hình hiện tại cho thấy các nước xuất khẩu sầu riêng ở khu vực Đông Nam Á vẫn chưa đủ để đáp ứng nhu cầu của thị trường này. So với các quốc gia khác trong khu vực, sầu riêng của Việt Nam khi xuất sang Trung Quốc có nhiều lợi thế cạnh tranh trong logistics và chất lượng.

Ông Nguyễn Minh Tiến, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại Nông nghiệp (Bộ Nông Nghiệp và Phát triển Nông Thôn), nhận định rằng tiềm năng cho rau quả của Việt Nam tiếp cận sâu hơn vào thị trường Trung Quốc là rất lớn.

Ông chia sẻ: “Nếu nhìn sâu vào các khu vực trong nội địa của Trung Quốc, ta sẽ nhận thấy rằng nhu cầu tiêu thụ của người dân ở đây cho các loại trái cây của Việt Nam như sầu riêng, xoài và những loại trái cây khác là rất cao”.

Có thể khẳng định rằng “bước nhảy” trong việc xuất khẩu sản phẩm như trái sầu riêng và một số mặt hàng trái cây khác sẽ là yếu tố xúc tiến quan trọng để ngành hàng rau quả Việt Nam thu hút hàng tỷ USD từ xuất khẩu và trở thành “đế chế” trong lĩnh vực này toàn cầu.

Tuy nhiên, để cụ thể hóa tham vọng đó, những ngành hàng này cần phải có những”bước tiến”quan trọng, đặc biệt là việc tuân thủ các tiêu chuẩn về chất lượng, thúc đẩy hoạt động giao thương và quảng bá thương hiệu.

Đây cũng là thời điểm quan trọng để nhận ra những hạn chế trong ngành hàng rau quả và tìm cách khắc phục chúng để phát triển mạnh mẽ hơn.

Theo ông Nguyên, để đạt được kết quả cao trong việc xuất khẩu sầu riêng trong năm tới và theo kịp Thái Lan, Việt Nam cần phải tập trung vào việc đẩy mạnh xuất khẩu sầu riêng đông lạnh.

“Tình hình kinh tế đang có nhiều biến động, khả năng người dân Trung Quốc cũng sẽ thắt chặt chi tiêu, dẫn đến việc tăng trưởng trong xuất khẩu sầu riêng trong năm tới không quá đột biến. Mặt khác, khoảng tháng 5/2024, Malaysia được xuất khẩu sầu riêng tươi sang Trung Quốc”,ông Nguyên phân tích và dự báo rằng kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam vào năm 2024 có thể vượt mốc 6 tỷ USD.

Ở góc độ doanh nghiệp, bà Ngô Tường Vy – Tổng giám đốc Công ty CP Tập Đoàn Xuất Nhập Khẩu Trái Cây Chánh Thu – cho biết rằng không chỉ cạnh tranh với Thái Lan và Malaysia. Các nước như Lào, Campuchia, Philippines…đang gia tăng sản xuất sầu riêng. Nếu không thay đổi và cải tiến được chú ta không ai có thể dự báo được điều gì.

Ông Đặng Phúc Nguyên đã nhấn mạnh rằng việc xuất khẩu sầu riêng chính ngạch sang Trung Quốc không phải là điều dễ dàng. Do đó, cơ hội này cần được trân trọng và các doanh nghiệp cần phải duy trì uy tín cho Việt Nam.

Ông nhấn mạnh rằng, để tồn tại và thành công tại thị trường Trung Quốc, chúng ta cần học hỏi từ Chile và Thái Lan bằng cách duy trì uy tín và chất lượng sản phẩm. Nếu không tự cải tiến, ngành rau quả có thể sẽ bị tụt lại phía sau.