[Thị trường] Sáu xu thế định hướng ngành logistics năm 2024

Các xu hướng thế định hướng thị trường ngành logistics năm 2024 bao gồm sự linh động của chuỗi giá trị; Xu hướng thương mại điện tử; Thị trường vận tải hàng hoá kỹ thuật số; Triển khai tích hợp hệ sinh thái;…

Khảo sát vừa qua của Vietnam Report cho biết, hầu hết số doanh nghiệp logistics có hoạt động kinh doanh sụt giảm. Đáng lưu ý, trong số 67,8% số doanh nghiệp sụt giảm lợi nhuận, có khoảng 40,0% số doanh nghiệp cho thấy có mức sụt giảm đáng kể.

1. Những thách thức với doanh nghiệp

Trước sự chậm phục hồi của kinh tế thế giới, tổng kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu hàng hoá 11 tháng của năm sụt giảm tương ứng 5,9% và 10,7%, Vietnam Report nhận định, cộng đồng doanh nghiệp logistics trong nước đang phải đối diện với nhiều thách thức.

Cụ thể, thứ nhất, thách thức về sụt giảm số lượng đơn hàng.

Theo đó, ngành Logistics gắn liền với các hoạt động vận chuyển, cung ứng và tiêu dùng hàng hoá trong nội địa và quốc tế.

Khi những yếu tố tiêu cực đối với tăng trưởng kinh tế toàn cầu bao gồm căng thẳng địa chính trị, lạm phát tăng cao sau những đợt phong toả ở nhiều nước trong đại dịch COVID-19, đã đánh dấu sự kết thúc giai đoạn tăng trưởng bùng nổ, nền kinh tế không thể tránh được tăng trưởng chững lại.

Đây là yếu tố bất lợi có ảnh hưởng lớn nhất đối với doanh nghiệp logistics, đặc biệt là doanh nghiệp tham gia hoạt động logistics quốc tế.

Thứ hai, liên quan sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp cùng ngành.

Cuộc chạy đua giữa giá lẫn chất lượng tỏ ra khốc liệt khi ngày một nhiều doanh nghiệp ngoại tham gia khai thác thị trường với mục đích thôn tính, thậm chí bù lỗ 3 – 5 năm mới chiếm được thị trường.

Ngoài ra, với sự phát triển của các nền tảng thương mại điện tử – nguồn gia tăng tổng sản lượng ngành logistics rất cao ngày nay, loại hình doanh nghiệp thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, tham gia quản lý thị trường logistics, kiểm soát hoạt động giao nhận hàng hoá của doanh nghiệp.

Để tham gia và duy trì thị phần, đòi hỏi doanh nghiệp phải bảo đảm hàng hoá luôn đáp ứng được mức tải trọng tối đa, tiết kiệm chi phí và tối đa hoá cơ hội theo quy mô.

Ngoài ra, thách thức trên cũng đưa đến đòi hỏi đối với các doanh nghiệp phải tối ưu hoá hoạt động, tăng cường áp dụng công nghệ thông tin tự động và chuyển đổi số – yêu cầu trên ngày càng quan trọng hơn đối với doanh nghiệp logistics nhỏ lẻ, không có nhiều nguồn lực về mặt kinh tế và nhân lực.

Thứ ba, đối với nhóm các yếu tố ảnh hưởng lên chi phí của doanh nghiệp.

Các yếu tố về giá nhiên liệu, biến động tỷ giá, lãi suất cao và việc tìm kiếm dòng vốn phục vụ hoạt động đầu tư mặc dù đã được kiềm chế và trợ giúp rất nhiều bởi phía Nhà nước tuy nhiên các doanh nghiệp logistics bị tác động nặng nề nhất bởi suy thoái kinh tế, mức sụt giảm mạnh về lợi nhuận khiến doanh nghiệp nhạy cảm hơn với những yếu tố gây tăng chi phí của doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, yếu tố chi phí cũng liên quan về hạ tầng phục vụ ngành logistics.

Hạ tầng ngành logistics liên quan nhiều về mặt quy mô, diện tích, có sự kết nối với hạ tầng giao thông, công cộng. Chính phủ đã kiên quyết thúc đẩy đầu tư công, trọng tâm là hạ tầng giao thông như đường cao tốc Bắc-Nam, sân bay Long Thành, tàu cao tốc. ..

Tuy nhiên, hạ tầng giao thông thuận lợi hơn không thể giúp ngành logistics phát triển ngắn hạn.

Về hạ tầng phục vụ lưu kho bãi để vận chuyển, lưu giữ hàng hoá, theo cuộc khảo sát doanh nghiệp ngành logistics của Vietnam Report, đầu tư logistics gắn với việc phát triển khu kinh tế không thật sự hiệu quả.

Việt Nam không có kho bãi chuyên dụng phục vụ trực tiếp cho doanh nghiệp logistics, dẫn đến hạ tầng logistics không đồng nhất và tập trung, là lý do quan trọng nhất đưa đến chi phí logistics cao.

Cuối cùng, thách thức nguồn nhân lực.

Với đặc trưng của ngành khi được thành lập đã phát triển mạnh mẽ trên thị trường, những yêu cầu trong một quá trình làm việc đã được định trước, yếu tố chất lượng của nhân lực ngành logistics rất được coi trọng. Trong khi đó, thị trường nhân lực logisticstại Việt Nam đang thiếu hụt cao cả về số lượng lẫn chất lượng.

2. Sáu xu hướng định hình thị trường

Trước triển vọng sự hồi phục kinh tế và mức tăng trưởng 6,0% trong năm 2024 của Việt Nam, nhiều doanh nghiệp cũng tỏ ra lạc quan tích cực. Có 34,5% số doanh nghiệp tham gia phỏng vấn kỳ vọng ngành logistics sẽ tăng trưởng tích cực hơn.

Hơn nữa, việc sửa đổi Thông tư 54/2018/TT-BGTVT về lộ trình tăng 10% giá dịch vụ xếp dỡ container từ năm 2024 ở một vài địa phương cũng đem tới cơ hội tốt hơn nữa cho nhóm doanh nghiệp nội ngành, điển hình là các ngành khai thác cảng.

Tổng hợp các phân tích của Vietnam Report cùng với các chuyên gia trong ngành cho biết, các xu hướng định hình thị trường logistics Việt Nam năm 2024 và những năm tới là:

• Sự linh động của chuỗi cung ứng;
• Tận dụng tự động hoá, thoả mãn nhu cầu về thông tin và khả năng hiển thị theo thời gian thực;
• Tiêu thụ thấp hơn tải trọng xe tải (Less than truckload-LTL);
• Thị trường vận tải hàng hoá kỹ thuật số;
• Triển khai tích hợp hệ sinh thái;
• Thúc đẩy vận tải biển nội địa tại Việt Nam: tiết kiệm chi phí, giảm phát thải.

Trong xu hướng về triển khai tích hợp hệ sinh thái, Vietnam Report cho rằng, tích hợp hệ sinh thái là giải pháp giúp cho doanh nghiệp logistics có được nhiều công cụ và nền tảng vào hệ sinh thái kỹ thuật số của doanh nghiệp, một công cụ tích hợp tất cả các nền tảng khác nhau ở nội bộ và bên ngoài.

Các công ty có thể sử dụng một nền tảng tích hợp toàn diện thay vì phải lựa chọn nhiều giải pháp để tích hợp nhiều nền tảng và đối tác thương mại khác nhau.

Điều này không những làm giảm sự phức tạp trong tích hợp mà còn giúp giảm thiểu chi phí cao bằng việc tự động hoá các khâu và thủ tục.

Do đó, về ngắn hạn, nhằm duy trì được tốc độ tăng trưởng bền vững, giúp doanh nghiệp sống sót qua giai đoạn khó khăn hiện nay, đón đầu xu hướng phát triển của thị trường, top 5 chiến lược trong ngắn hạn được các doanh nghiệp logistics ưu tiên thực hiện theo khảo sát doanh nghiệp của Vietnam Report sẽ bao gồm:

• Cải tiến quy trình vận hành nhằm giảm thiểu chi phí;
• Phát triển và nâng cao trình độ nguồn nhân lực;
• Phát triển mạng lưới kinh doanh và mở rộng thị trường mới;
• Gia tăng dịch vụ hậu mãi nhằm kết nối thị trường;
• Gia tăng nguồn lực đầu tư các trang thiết bị công nghệ hỗ trợ chuyển đổi số.

Đáng lưu ý, theo xu hướng phát triển thúc đẩy vận tải biển nội địa tại Việt Nam, logistics nội địa sẽ là mũi nhọn song song với phát triển cơ sở hạ tầng logistics.

Đồng thời lưu ý, liên kết cảng biển với mạng lưới cảng bến thuỷ nội địa, cao tốc, đường sắt. . . là điều tiên quyết khi phát triển vận tải biển nội địa.

Sự liên kết đưa vận tải biển trở thành giải pháp tối ưu hơn cho vận tải hàng hoá của các doanh nghiệp, giúp giảm chi phí Logistics và thúc đẩy phát triển kinh tế tại các địa phương.

Quan trọng hơn nữa, vận tải biển không thể nào tự mình đảm bảo sự an toàn và hiệu suất cao nhất. Đó là lí do tại sao sự phối hợp với ít nhất một phương thức vận chuyển hàng hoá ngày càng được coi trọng.

Ngoài ra, cần chú ý đến các giải pháp dài hạn nhằm giảm chi phí Logistics và sự chênh lệch “cán cân thương mại” của từng vùng kinh tế.

Điều này được định nghĩa là phát triển kinh tế tại từng địa phương, các vùng kinh tế theo hướng bảo đảm cân đối về số lượng hàng hoá “xuất khẩu” và “nhập khẩu” của địa phương, vùng kinh tế mình.

Song hành với ứng dụng công nghệ, giải pháp trên khắc phục triệt để thực trạng container rỗng làm gia tăng chi phí Logistics hiện nay. Bởi lẽ, công nghệ giúp tối ưu hoá chi phí Logisticscũng không thể nào vượt qua trở ngại địa lý – ở đây là sự mất cân bằng “cán cân thương mại” tại nhiều địa phương, vùng kinh tế.

(Theo Thy Hằng/Diendandoanhnghiep.vn)