Báo cáo mới từ Hội đồng Tư vấn Kỹ năng Nghề ngành Logistics (LIRC) khu vực miền Bắc đã chỉ ra một thách thức lớn: sự thiếu hụt cơ sở đào tạo và cấp giấy chứng nhận trình độ sơ cấp cho lái xe nâng dự báo sẽ gây ra tình trạng khan hiếm nhân lực trong lĩnh vực logistics, đặc biệt khi số lượng cảng được dự kiến sẽ tăng trong thời gian sắp tới.
Trong một Hội thảo gần đây về Đào tạo thí điểm module vận hành xe nâng tại Trường Cao đẳng Hàng Hải 1, bà Vũ Thị Hải Vân, Chủ tịch của LIRC, đã nhấn mạnh rằng hiện tại, cả nước chỉ có một số ít cơ sở đào tạo cung cấp giấy chứng nhận trình độ sơ cấp cho người lái xe nâng, trong khi nhu cầu từ các doanh nghiệp logistics và các khu công nghiệp, khu chế xuất lại đang ở mức cao.
Bà Vân cũng đề xuất một giải pháp: “Nếu các trường có thể mở rộng chương trình đào tạo ngay cho nhân lực lái xe nâng, điều này sẽ giúp giảm bớt những khó khăn trong tuyển dụng mà các doanh nghiệp cảng cũng như các doanh nghiệp trong ngành logistics đang phải đối mặt”. Đề xuất này không chỉ giải quyết vấn đề thiếu hụt nhân sự trầm trọng mà còn mở ra cơ hội cho sự phát triển bền vững của ngành logistics tại Việt Nam.
NGÀNH LOGISTICS TRƯỚC NHU CẦU CẤP BÁCH: CẦN BỔ SUNG HƠN 1 TRIỆU LAO ĐỘNG
Báo cáo chỉ số Logistics cho thị trường mới nổi 2021, được công bố bởi Agility, nhà cung cấp dịch vụ kho vận hàng đầu toàn cầu vào đầu năm 2022, tiết lộ một bước tiến lớn của Việt Nam trong lĩnh vực này. Trong năm 2021, Việt Nam đã leo lên ba bậc trong bảng xếp hạng, chiếm giữ vị trí thứ 8 trong số 10 quốc gia dẫn đầu về logistics trên thế giới.
Được biết đến với vị trí địa lý chiến lược tại trung tâm của khu vực phát triển năng động, nơi có sự giao lưu hàng hóa sôi động, Việt Nam tự hào sở hữu lợi thế địa kinh tế vững mạnh. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng sản xuất, tăng cường xuất khẩu và phát triển các dịch vụ logistics. Tuy nhiên, để phát huy tối đa tiềm năng này, ngành logistics Việt Nam cần một lực lượng lao động chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường.
Trong bối cảnh đó, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và đơn vị đào tạo trong nước đã không ngừng nỗ lực, góp phần cung ứng nguồn nhân sự có trình độ cao cho ngành logistics, hướng tới việc tăng cường sức cạnh tranh của Việt Nam trên trường quốc tế.
Tính đến tháng 10 năm 2021, Việt Nam ghi nhận sự tăng trưởng về cơ sở đào tạo ngành logistics, với 49 trường đại học mở rộng cơ hội học tập qua việc tuyển sinh và đào tạo ngành/chuyên ngành này, cung cấp tổng cộng 4.100 chỉ tiêu và hỗ trợ 7.000 sinh viên đang theo học. Ngoài ra, ở cấp độ cao đẳng và trung cấp, Việt Nam có 54 trường cao đẳng và 11 trường trung cấp chuyên về nghề logistics, với tổng số chỉ tiêu tuyển sinh lên tới 3.560 cho sinh viên cao đẳng và 2.815 cho học sinh trung cấp.
Mặc dù có sự đầu tư đáng kể trong lĩnh vực giáo dục, dự báo cho thấy, trong vòng 3 năm tới, nhu cầu về nhân lực trong các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ logistics và các doanh nghiệp sản xuất, thương mại, dịch vụ khác sẽ cần thêm khoảng 18.000 lao động và hơn 1 triệu nhân sự chuyên môn về logistics tương ứng.
Tuy nhiên, Việt Nam đang phải đối mặt với một thách thức lớn: thiếu hụt nguồn nhân lực trình độ cao trong lĩnh vực logistics. Hiện tại, nguồn cung lao động cho dịch vụ logistics chỉ đáp ứng được khoảng 40% nhu cầu thực tế của thị trường, điều này đặt ra một vấn đề cấp bách về việc nâng cao chất lượng và quy mô đào tạo để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của ngành.
Nhà quản lý đóng vai trò quan trọng trong bất kỳ tổ chức nào, được xem như những trụ cột chính được đào tạo và tái đào tạo để nâng cao năng lực. Tuy nhiên, họ thường gặp khó khăn do thiếu kiến thức và kinh nghiệm về kinh doanh, và hiếm khi cập nhật kiến thức mới, làm cho phong cách lãnh đạo của họ không đáp ứng kịp thời nhu cầu thay đổi.
TIẾN HÀNH NÂNG CẤP CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC
Với một tốc độ tăng trưởng ấn tượng từ 10-15% hàng năm, ngành logistics hiện nay được đánh giá là một trong những lĩnh vực có sự phát triển mạnh mẽ và đóng góp quan trọng vào quá trình phát triển kinh tế – xã hội. Năm 2017, quyết định 200/QĐ-TTg về việc phê duyệt kế hoạch hành động nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics của Việt Nam đến năm 2025 đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành, đánh dấu bước ngoặt quan trọng cho ngành này.
Theo sau đó, thông tư số 26/2020/TT-BLĐTBXH được công bố vào năm 2020, mở ra cơ hội tăng cường số lượng mã ngành logistics tại các trường cao đẳng, góp phần giải quyết vấn đề nguồn nhân lực cho ngành, đáp ứng nhu cầu của thị trường.
Trong giai đoạn hiện nay, khi Chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu phát triển nguồn nhân lực là một trong năm nhiệm vụ trọng tâm cho sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, việc cải thiện chất lượng dịch vụ và phát triển cơ sở hạ tầng trong ngành logistics được xem là yếu tố then chốt để nâng cao khả năng cạnh tranh cho nền kinh tế.
Đặc biệt, việc nâng cấp kỹ năng và tăng cường vai trò của hội đồng kỹ năng ngành được coi là một trong những chiến lược hàng đầu để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao tại Việt Nam, hướng tới một tương lai tươi sáng cho ngành logistics.
Vào ngày 30 tháng 8 năm 2021, Thủ tướng Chính phủ đã chính thức phê duyệt Quyết định 1446/QĐ-TTg, đánh dấu sự khởi đầu của Chương trình thí điểm đào tạo và tái đào tạo nhằm nâng cao kỹ năng cho nguồn nhân lực, để họ có thể đáp ứng các yêu cầu mà cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đặt ra.
Mục tiêu cụ thể của chương trình này là đào tạo nguồn nhân lực có kiến thức và kỹ năng phù hợp, giúp họ tiếp thu, làm chủ và vận hành hiệu quả những tiến bộ công nghệ mới, đồng thời kết nối và đáp ứng nhu cầu về nhân lực của doanh nghiệp, góp phần nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh quốc gia.
Bà Lou De Castro Myles, một chuyên gia giáo dục nghề nghiệp và là giảng viên quốc tế tại Strategic, Australia, nhấn mạnh rằng ngành logistics, với bản chất là một ngành làm việc trên phạm vi quốc tế, cần phải chú trọng đến việc tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế.
Australia, thông qua Chương trình Aus4Skills, đã triển khai một khóa đào tạo nâng cao về chiến lược (CBTA) cùng với khóa học ngắn hạn Australia Awards Short Course (AASC) dành cho giảng viên và cán bộ giáo dục nghề nghiệp trong ngành logistics. Cụ thể, khóa đào tạo CBTA, dựa trên sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, cơ sở đào tạo nghề, và các doanh nghiệp có nhu cầu, áp dụng phương pháp đánh giá năng lực đã cho thấy nhiều kết quả tích cực và khả quan.
Chương trình Aus4Skills, hay Chương trình Australia cùng Việt Nam phát triển nguồn nhân lực, là sáng kiến của Chính phủ Australia, được thiết kế để hỗ trợ Việt Nam trong việc phát triển nguồn nhân lực có trình độ và kỹ năng cao, phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động. Đây là một bước đi quan trọng hướng tới mục tiêu phát triển bền vững kinh tế và xã hội của Việt Nam.
Với tổng ngân sách lên tới 86,4 triệu đô la Úc, chương trình này được triển khai qua một thập kỷ (2016-2025), minh chứng cho cam kết dài hạn và sự hợp tác sâu rộng giữa hai quốc gia. Aus4Skills tập trung vào năm mục tiêu chính, bao gồm: triển khai các học bổng Australia Awards và chương trình hỗ trợ cựu du học sinh Australia sau khi họ trở về Việt Nam; nâng cao năng lực của hệ thống giáo dục nghề nghiệp (VET) tại Việt Nam; và cung cấp hỗ trợ cho việc phát triển dịch vụ công thông qua Trung tâm Việt Úc (VAC), qua đó góp phần quan trọng vào việc cải thiện chất lượng nguồn nhân lực và dịch vụ công tại Việt Nam. |
Nếu bài viết này của Singhang mang lại thông tin hữu ích cho bạn, vui lòng Like và Share để bạn bè của bạn cùng đọc nhé!